Tư tưởng đạo đức của Bác đã từng bước ăn sâu vào đời sống tinh thần của nhân dân, trở thành phương châm hành động, việc làm thường xuyên của mỗi tổ chức Đảng, cơ quan, đơn vị, giúp định hướng tư tưởng, hành động đúng đắn cho mỗi cán bộ, đảng viên. Điều đặc biệt là gắn với từng ngành, từng vị trí công tác đã có những cách làm hay sáng tạo để cụ thể hóa nhiệm vụ của ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị với việc thực hiện những nội dung “làm theo” một cách ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm. Các ngành, đơn vị đều xây dựng những chuẩn mực đạo đức, quy tắc ứng xử phù hợp của người cán bộ, đảng viên trong mối quan hệ với tổ chức, với nhân dân; tổ chức chào cờ báo công đầu tháng... Các tổ chức Đảng tập trung vào việc giải quyết những vấn đề có tính điểm nóng về tư tưởng, những tồn đọng bức xúc, khiếu nại, khiếu kiện liên quan đến những lĩnh vực nhạy cảm để tạo sự thống nhất, đồng thuận trong Đảng và ngoài xã hội. Cùng với đợt kiểm điểm, phê bình, tự phê bình theo tinh thần Nghị quyết TƯ.4 (Khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, chuyển biến từ việc thực hiện Chỉ thị 03 được thể hiện qua nhận thức của cán bộ, đảng viên đối với vấn đề tu dưỡng đạo đức được nâng cao, ý thức chấp hành kỷ cương, nề nếp làm việc, sự tận tụy, trách nhiệm với nhân dân có sự thay đổi theo chiều hướng tích cực. Đặc biệt, Đảng viên đã nghiêm túc tự phê bình, phê bình, mổ xẻ, phân tích thẳng thắn từng vấn đề, nhìn nhận được ưu điểm để phát huy, khuyết điểm tồn tại trong công tác xây dựng Đảng để có giải pháp khắc phục. Qua đợt sinh hoạt chính trị rộng lớn này giúp cho mỗi cán bộ, đảng viên tích cực đóng góp ý kiến vào việc xây dựng, chỉnh đốn, làm cho Đảng mạnh hơn, tiến bộ hơn. 

Mặc dầu Chỉ thị Chỉ thị 03-CT/TW đã từng bước ăn sâu bén rễ vào đời sống chính trị, tinh thần của xã hội, tuy nhiên, việc tuyên truyền, tổ chức thực hiện và cụ thể hóa việc học tập và làm theo ở nhiều cơ quan, đơn vị, tổ chức Đảng còn hình thức, hiệu quả chưa cao. Nhiều đơn vị sau khi tiếp nhận chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên đều nghiêm túc xây dựng chương trình hành động, các chuẩn mực đạo đức phù hợp với tình hình thực tiễn nhưng tổ chức thực hiện trong thực tế chưa được coi trọng, cá biệt có đơn vị đánh đồng giữa việc kí xong cam kết là coi như đã tổ chức triển khai thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW chứ không chú trọng đôn đốc, kiểm tra một cách thường xuyên, không lấy đó làm tiêu chí để đánh giá cán bộ, đánh giá chất lượng của tổ chức Đảng. Không ít khẩu hiệu “Đẩy mạnh Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” được treo ở nhiều cổng chào cơ quan, đơn vị, trung tâm hành chính, hội quán, khu dân cư, trường học ( thậm chí, có nơi còn để cho khẩu hiệu “mốc meo” theo thời gian, mưa nắng trông rất phản cảm) nhưng trong sinh hoạt chi bộ, đoàn thể thì không nhắc đến, không thảo luận hoặc chỉ “điểm từ” trong báo cáo. Vẫn còn tình trạng không ít cán bộ vẫn nói chưa đi đôi với làm, nhất là người đứng đầu, thiếu cơ chế giám sát, chịu trách nhiệm và những căn cứ, cơ sở để đánh giá mức độ, hiệu quả việc “làm theo” Bác đối với cán bộ, đảng viên, nhất là việc nêu gương. Nếu không có những giải pháp kịp thời chấn chỉnh và sự quan tâm tổ chức thực hiện đưa Chỉ thị 03 vào thực tiễn thì rất dễ dẫn đến việc học tập và làm theo Bác chỉ dừng lại ở khẩu hiệu, ở lời nói suông… 

Xin được mượn lời của Giáo sư, anh hùng lao động Vũ Khiêu trong cuộc phỏng vấn với phóng viên báo Nhân dân nhân dịp tết Quý Tỵ 2013 làm lời kết khi nói về nhiều nguyên nhân, giải pháp khắc phục tình trạng xuống cấp của văn hóa đạo đức ở nhiều lĩnh vực, thành phần, lứa tuổi hiện nay, ông đã cho rằng: “Chúng ta phát động cuộc vận động Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” nhưng không phải cứ ngồi nhà mà học được. Đạo đức của Bác sở dĩ trở thành mẫu mực của đạo đức Việt Nam. Vì Bác đã trải qua cả một quá trình đấu tranh gian khổ gần suốt cả cuộc đời cho nên muốn giáo dục đạo đức nên tổ chức để anh em trẻ xuống tận vùng sâu, vùng xa, chỉ một tuần thôi để sống với những người nghèo không đủ cơm ăn, áo mặc.. có thấu hiểu được thực tế ấy mới thấy được trách nhiệm của mình, mới biết được vì sao phải sống có đạo đức được”. Thông điệp của giáo sư Vũ Khiêu không chỉ có ý nghĩa với giới trẻ mà suy rộng ra còn có giá trị với mọi thành phần, tầng lớp nhất là với mỗi cán bộ, đảng viên trong giai đoạn hiện nay. Học về Bác và làm theo Bác không phải dừng lại ở lí luận “tầm chương trích cú” mà phải thực hành bằng một quá trình rèn luyện kiên trì, bền bĩ thông qua thực tiễn gắn bó, chia sẽ tâm tư, nguyện vọng với nhân dân bằng nhiệt tình, trách nhiệm của người “công bộc” để không hình thức và không dừng lại ở khẩu hiệu.

Thiên Nhẫn