Khu dân cư mẫu thôn Hương Phố xã Đức Hương.

Vùng đất Vũ Quang (còn gọi là Vụ Quang) cuối thế kỷ XIX là nơi đặt đại bản doanh của cuộc khởi nghĩa Hương Khê do nhà yêu nước Phan Đình Phùng lãnh đạo trong phong trào Cần Vương chống thực dân Pháp; giai đoạn 1947 - 1952, là nơi được Đảng, Nhà nước và Liên khu IV chọn xây dựng An toàn khu để sản xuất vũ khí cung cấp cho chiến trường khu V và sản xuất tiền của Chính phủ.

Ngày 04/8/2000, Quốc hội ban hành Nghị quyết thành lập huyện Vũ Quang trên cơ sở 12 xã thuộc diện khó khăn của ba huyện Hương Sơn, Hương Khê và Đức Thọ với diện tích gần 65 nghìn ha, dân số gần 34 nghìn người. Thời gian đầu thành lập, huyện Vũ Quang gặp nhiều khó khăn: Địa bàn ở xa các đô thị lớn; đội ngũ cán bộ mới, thiếu về số lượng và kinh nghiệm thực tiễn; cơ cấu kinh tế chủ yếu là nông nghiệp, tự cung, tự cấp; hệ thống chợ, trung tâm thương mại chưa hình thành; kết cấu hạ tầng yếu kém, giao thông, thông tin liên lạc hết sức khó khăn; thu ngân sách năm 2000 chỉ đạt 300 triệu đồng; thu nhập bình quân đầu người 1,7 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo cao, đời sống Nhân dân hết sức khó khăn. Đến năm 2010, khi huyện bắt đầu thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, bình quân chỉ đạt 2,1 tiêu chí/xã; thu nhập bình quân đầu người đạt 9,12 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo 45% (cao nhất tỉnh)...

Nhưng với ý chí kiên cường của Nhân dân, tinh thần đoàn kết, sáng tạo của các thế hệ cán bộ và cả hệ thống chính trị, Vũ Quang đã từng bước vươn mình, thay đổi diện mạo với nhiều kết quả nổi bật, đặc biệt là xây dựng nông thôn mới.

Với các làm sáng tạo, huy động cả hệ thống chính trị và Nhân dân vào cuộc, trong 10 năm xây dựng nông thôn mới, huyện đã huy động các nguồn lực với số tiền hơn 3.074 tỷ đồng. Trong đó, các tổ chức, cá nhân, con em xa quê hỗ trợ hơn 59,92 tỷ đồng; Nhân dân đóng góp 724,514 tỷ đồng, góp phần hoàn thiện kết cấu hạ tầng văn hóa, giáo dục, phát triển sản xuất.

Đến hết năm 2020, toàn huyện đã hoàn thành 9/9 tiêu chí huyện nông thôn mới; có 02 xã đạt đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (sau khi sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, huyện có 09 xã và 01 thị trấn); 54/73 thôn đạt khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu; xây dựng được hơn 1.000 vườn mẫu; 22 cụm dân cư và 49 tuyến đường đạt chuẩn “sáng - xanh - sạch - đẹp”. Bên cạnh đó, xây dựng được 1.845 mô hình cho thu nhập trên 100 triệu đồng/năm; 65 doanh nghiệp, 53 hợp tác xã, 155 tổ hợp tác hoạt động có hiệu quả. Thu nhập bình quân đầu người đạt 39,97 triệu đồng/người/năm (tăng 4,38 lần so với cuối năm 2010). Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều theo chuẩn nông thôn mới giảm còn 1,38%; 72/73 thôn đạt danh hiệu văn hóa; tỷ lệ người tham gia Bảo hiểm y tế đạt trên 92%; tỷ lệ lao động qua đào tạo gần 61%; tỷ lệ hài lòng của người dân trên địa bàn các xã, thị trấn về kết quả xây dựng nông thôn mới đạt từ 93 - 99%...

Ngày 29/3/2021, huyện Vũ Quang được Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận đạt chuẩn huyện nông thôn mới. Đây là phần thưởng xứng đáng cho những nỗ lực của cả hệ tống chính trị và Nhân dân huyện Vũ Quang trong hơn 20 năm qua, đặc biệt là trong chặng đường 10 năm xây dựng nông thôn mới và là niềm tự hào của cán bộ, đảng viên và Nhân dân Vũ Quang. Đến Vũ Quang hôm nay chúng ta sẽ được chứng kiến một diện mạo mới với nhiều công trình kết cấu hạ tầng thiết yếu được đầu tư; kinh tế có bước phát triển; đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân được nâng lên rõ rệt.

Xác định xây dựng nông thôn mới là sự nghiệp lâu dài, có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc, thời gian tới, Vũ Quang sẽ tiếp tục củng cố và nâng cao chất lượng các tiêu chí theo hướng bền vững; huy động sự vào cuộc mạnh mẽ, quyết liệt của các tầng lớp Nhân dân theo hướng “lấy sức dân để làm lợi cho dân”; nỗ lực xây dựng huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.

Dương Thanh Hải ( Phó Chánh Văn phòng Huyện ủy Vũ Quang)