Được thành lập năm 1989, đến nay APEC đã trải qua 20 kỳ Hội nghị Cấp cao (HNCC); 24 kỳ Hội nghị Bộ trưởng (HNBT) Ngoại giao - Kinh tế; 18 HNBT Thương mại, 19 HNBT Tài chính và 19 HNBT Doanh nghiệp vừa và nhỏ. Các HNBT chuyên ngành về giáo dục, năng lượng, phát triển môi trường bền vững, tài chính, y tế, phát triển nguồn nhân lực, an ninh lương thực, biển, công nghệ và khoa học, cải cách cơ cấu, truyền thông và thông tin, giao thông vận tải, du lịch và phụ nữ…được tổ chức họp khi cần thiết.

Qua gần 25 năm, APEC hiện là cơ chế hợp tác kinh tế - thương mại có quy mô lớn nhất tại khu vực, gồm 21 nền kinh tế, trong đó có 9 thành viên của nhóm G20, chiếm khoảng 59% dân số, 50% lãnh thổ, 54% GDP và 57% thương mại toàn cầu. Các thành viên coi trọng hợp tác trong khuôn khổ Diễn đàn. Các nước lớn, thành viên G20 liên tục đăng cai HNCC APEC nhiều năm qua (Nhật Bản đăng cai HNCC APEC năm 2010, Hoa Kỳ 2011, Nga 2012, In-đô-nê-xi-a 2013 và Trung Quốc 2014, Phi-lip-pin 2015, Pê-ru 2016, Việt Nam 2017, và dự kiến Pa-pua Niu ghi-nê 2018, Ma-lai-xia 2020, Chi-lê 2021, Thái Lan 2022) và các thành viên khác đề xuất đăng cai đến năm 2022. Tuy nhiên, trước những diễn biến nhanh chóng về tập hợp lực lượng và xu thế liên kết đa tầng nấc trong khu vực, APEC đang đứng trước nhiều thách thức. Theo đó, APEC đang tiếp tục cải cách nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và đóng góp thực chất hơn. 

Trong năm 2013, tình hình chính trị, kinh tế thế giới tiếp tục chuyển biến nhanh. Kinh tế thế giới phục hồi chưa bền vững, Vòng đàm phán Đô-ha tiếp tục trì trệ, song các nước chủ chốt đang thúc đẩy để có thể đạt kết quả nhất định tại HNBT WTO lần thứ 9 (Ba-li, In-đô-nê-xi-a, tháng 12/2013). Châu Á - Thái Bình Dương tiếp tục duy trì vai trò đầu tầu về tăng trưởng và liên kết kinh tế thế giới. Cục diện liên kết kinh tế đa tầng nấc ở khu vực ngày càng khẳng định, nổi bật là hình thành các khuôn khổ mới như đàm phán Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) hướng tới hoàn tất, khởi động các đàm phán Hiệp định đối tác toàn diện ASEAN với 6 đối tác khu vực (RCEP) và Khu vực mậu dịch tự do Trung Quốc - Nhật Bản - Hàn Quốc…

Trong năm 2013, APEC tập trung vào triển khai các thỏa thuận đạt được tại HNCC 2012, thúc đẩy một số lĩnh vực hợp tác nhằm tăng cường liên kết kinh tế và ứng phó với các thách thức trong quá trình phục hồi và phát triển bền vững, đồng thời tiếp tục nỗ lực cải cách. In-đô-nê-xi-a coi trọng việc lần thứ hai đăng cai HNCC APEC (In-đô-nê-xia đã đăng cai HNCC năm 1994 với dấu ấn quan trọng là thông qua các Mục tiêu Bô-go.) năm nay, cùng với HNBT WTO 9 và HNBT Ngoại giao Diễn đàn Đông Á - Mỹ La tinh (FEALAC, tháng 6/2013). 

Các thành viên ủng hộ chủ đề của hợp tác APEC năm 2013 do In-đô-nê-xia đề xuất “Châu Á – Thái Bình Dương tự cường: Động lực của tăng trưởng toàn cầu” và 03 ưu tiên: Thực hiện các mục tiêu Bô-go; Tăng trưởng bền vững gắn với công bằng; Tăng cường kết nối.

Năm 2013 là năm đánh dấu 15 năm Việt Nam tham gia APEC. Ngay từ khi tham gia APEC, Việt Nam đã chủ động, tích cực đóng góp thúc đẩy hợp tác APEC trên nhiều lĩnh vực. Nổi bật là Việt Nam đã chủ trì tổ chức thành công HNCC APEC 14, HNBT Ngoại giao - Kinh tế APEC 18 tại Hà Nội tháng 11/2006 và gần 100 Hội nghị APEC trong năm 2006, với nhiều kết quả quan trọng. Việt Nam đã đề xuất và đăng cai tổ chức thành công hơn 70 sáng kiến và hoạt động trên hầu hết các lĩnh vực: thương mại, đầu tư, hợp tác kỹ thuật, y tế, đối phó với tình trạng khẩn cấp, chống chủ nghĩa khủng bố… Việt Nam đã đảm nhận vị trí Phó chủ tịch Nhóm công tác y tế nhiệm kỳ 2009 - 2010 và hiện là đồng Chủ tịch Nhóm công tác APEC về ứng phó thiên tai. 

Trong năm 2013, Việt Nam tiếp tục triển khai mạnh mẽ chủ trương chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, vị thế quốc tế được nâng cao. Việt Nam đã nâng tầm quan hệ song phương với nhiều thành viên chủ chốt trong APEC, nổi bật là thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với chủ nhà In-đô-nê-xi-a, Xinh-ga-po, Thái Lan, làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Trung Quốc, Nga, xác lập quan hệ đối tác toàn diện với Hoa Kỳ. Với việc lần đầu tiên tiến hành đồng thời sáu đàm phán FTA với tất cả các trung tâm kinh tế hàng đầu trên thế giới, Việt Nam trở thành một trong những thành viên tích cực thúc đẩy liên kết kinh tế khu vực. 

Đoàn lãnh đạo cấp cao Việt Nam do Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tham gia HNCC APEC 21 lần này nhằm tiếp tục triển khai mạnh mẽ đường lối của Đại hội Đảng lần thứ XI và Nghị quyết 22-NQ/TW của Bộ Chính trị về chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, coi trọng vai trò tại các cơ chế hợp tác ở châu Á - Thái Bình Dương; tranh thủ hợp tác APEC nhằm thiết thực phục vụ tái cơ cấu kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng; bảo đảm các lợi ích, quan tâm của Việt Nam về liên kết và kết nối kinh tế, quản lý nguồn nước, hợp tác về đại dương, an ninh lương thực và ứng phó với thiên tai... Các hoạt động của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trong dịp tham dự HNCC 21 lần này cũng sẽ góp phần cụ thể hóa và triển khai quan hệ đối tác chiến lược giữa Việt Nam với In-đô-nê-xi-a, tăng cường quan hệ song phương giữa nước ta với các thành viên chủ chốt trong APEC.