Chúng tôi đến với xã Tùng Ảnh (Đức Thọ) vào những ngày giáp Tết Quý Tỵ. Mùa xuân này, Đảng bộ và nhân dân Tùng Ảnh - quê hương của cố Tổng Bí thư Trần Phú có một cái tết đẹp hơn và tự hào hơn, bởi đến cuối năm 2012, xã Tùng Ảnh là địa phương đầu tiên trong tỉnh cơ bản hoàn thành 19 tiêu chí xây dựng NTM theo kế hoạch của tỉnh. Có thể nói, yếu tố làm nên thành công này của Tùng Ảnh chính là huy động được sức mạnh tổng hợp, trong đó vai trò của người dân được đề cao. Với đội ngũ cán bộ lãnh đạo năng động sáng tạo, dám nghĩ, dám làm; biết phát huy sức mạnh và vai trò chủ thể của người dân; lấy văn hóa làm nền tảng và động lực cho phát triển, Tùng Ảnh đã tạo được bước bứt phá quan trọng trên hành trình xây dựng NTM.

Là địa phương có truyền thống hiếu học, khoa bảng nên việc thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” đạt được những kết quả tích cực. Phong trào đã tác động không chỉ đến đời sống tinh thần, hoàn thiện nhân cách của mỗi người dân, mà còn có tác động tốt đến phong trào phát triển kinh tế, xây dựng NTM. Theo ông Phan Tiến Dũng - Chủ tịch UBND xã Tùng Ảnh, muốn xây dựng được NTM, trước hết phải xây dựng được con người mới. Thời gian qua, địa phương đã nhân rộng được nhiều điển hình trong xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. Từ đó khơi dậy phong trào thi đua sâu rộng trong mỗi gia đình, mỗi địa bàn thôn xóm.

"Điều quan trọng trong xây dựng NTM ở Gia Phố không chỉ là việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng mà còn phải xây dựng chiến lược phát triển kinh tế trong từng hộ dân, để người dân giàu hơn, sống văn minh hơn"

Đối với Gia Phố (Hương Khê) - xã điểm NTM của quốc gia, theo các đồng chí lãnh đạo địa phương, triển khai thực hiện đề án tổ chức phát triển sản xuất là việc khó khăn và cũng là sự trăn trở lớn nhất. Vì vậy, BCĐ chương trình xây dựng NTM của xã đã tổ chức phát động các phong trào thi đua một cách thiết thực gắn với từng nội dung chương trình cụ thể. Mỗi đơn vị xóm, mỗi tổ chức đoàn thể được giao thực hiện một việc làm cụ thể, phù hợp, tạo ra mô hình điểm để vận động nhân dân làm theo. Theo đó, hội nông dân được giao đảm nhận phong trào cải tạo vườn tạp, phát triển cây trồng hàng hóa; hội phụ nữ thực hiện mô hình sản xuất, chế biến bún, bánh truyền thống; hội CCB xây dựng mô hình chăn nuôi hươu hộ gia đình...

Bà Nguyễn Thị Minh - Chủ tịch UBND xã Gia Phố cho biết, điều quan trọng trong xây dựng NTM không chỉ là việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng mà còn phải xây dựng chiến lược phát triển kinh tế trong từng hộ dân, để người dân giàu hơn, sống văn minh hơn. Trên quan điểm, định hướng đó, Gia Phố đã biết tận dụng tối đa lợi thế của vùng phụ cận trung tâm huyện, có các tuyến giao thông thủy, bộ, đường sắt đi qua địa bàn để tập trung củng cố và phát triển các ngành nghề, dịch vụ. Đặc biệt, tận dụng triệt để tiềm năng đất đai của một xã miền núi, xã tập trung khảo sát và xây dựng bộ sản phẩm chủ lực trong sản xuất nông nghiệp để lãnh đạo thực hiện nhằm nâng cao đời sống cho nhân dân.

Trong hơn 2 năm triển khai chương trình xây dựng NTM, nhiều mô hình sản xuất tiêu biểu ở Gia Phố được hình thành, tạo sức lan tỏa và có ý nghĩa định hướng thu hút nhân dân tiếp cận dần với phương thức sản xuất mới. Đến nay, toàn xã có 2 HTX, 8 tổ hợp tác, 12 trang trại hộ gia đình, 4 doanh nghiệp tư nhân và hàng chục hộ chăn nuôi, buôn bán nhỏ lẻ khác. Năm 2010, thu nhập bình quân đầu người của Gia Phố chỉ dưới 10 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo 14,6% thì đến nay, thu nhập bình quân đầu người của xã đã đạt trên 21 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo còn 3,6%.

Mô hình trang trại tổng hợp của anh Ngô Xuân Linh ở xã Sơn Mai cho lợi nhuận bình quân hàng năm khoảng 1,5 tỷ đồng

Được coi là hình mẫu trong thực hiện chương trình MTQG xây dựng NTM toàn tỉnh, Thiên Lộc (Can Lộc) đang từng ngày điểm tô cho mình một diện mạo tươi đẹp hơn. Bộ mặt nông thôn ở đây đang đổi thay từng ngày. Cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng đồng bộ. Nhân dân một lòng tin tưởng vào chủ trương của Đảng và Nhà nước, cùng chung tay góp sức xây dựng NTM. Để chương trình xây dựng NTM có sự tham gia trực tiếp của người dân, BCĐ xã đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động làm cho người dân hiểu rõ vai trò chủ thể của mình. Cùng với đó, cấp ủy đảng đã lựa chọn xây dựng các công trình thiết thực, phù hợp. Chỉ sau một thời gian ngắn, Thiên Lộc đã xây dựng được 32 km đường bê tông, 30 km kênh bê tông, 10 nhà văn hóa thôn, hàng chục km mương thoát nước trong khu dân cư... Đến thời điểm này, tổng nguồn vốn ngân sách của xã và của nhân dân đóng góp xây dựng các công trình hạ tầng hơn 30 tỷ đồng, chưa kể hàng nghìn m2 đất và hàng chục nghìn ngày công của nhân dân.

Điều đáng ghi nhận trong thực hiện chương trình MTQG xây dựng NTM của xã Thiên Lộc, đó là đã phát huy cao độ tính dân chủ trong từng lĩnh vực, từng khâu cụ thể. Tất cả những nội dung triển khai đều được đưa ra thảo luận công khai, bàn bạc dân chủ trong từng hộ. Ông Đặng Phúc Vượng - Chủ tịch UBND xã Thiên Lộc khẳng định: “Thành công của Thiên Lộc trong quá trình xây dựng NTM chính là phát huy dân chủ cao độ. Khi người dân được tìm hiểu, được tham gia đóng góp ý kiến, được giám sát và tổ chức thực hiện, được là người chủ thực sự thì mọi công việc chung sẽ được họ coi là phần việc của mình và quyết tâm thực hiện thành công”.

Thiên Lộc - địa phương dẫn đầu toàn tỉnh trong phong trào huy động nguồn lực xây dựng hạ tầng

Dẫu còn nhiều khó khăn, thách thức phía trước nhưng với những kết quả đã đạt được, đặc biệt với sự đồng hành tích cực trên nền tảng nhận thức của nhân dân, chúng ta có thể cảm nhận đầy đủ, rõ nét và cụ thể về một bức tranh NTM rộng lớn và khởi sắc; một diện mạo nông thôn Hà Tĩnh tươi mới, vạm vỡ từ những điểm sáng NTM đang ngày một dày thêm, có sức lan tỏa mạnh mẽ hơn. Mùa xuân này là mùa xuân thứ 3, chương trình MTQG xây dựng NTM tiếp tục được thực hiện. Đó cũng là những mùa xuân mang nhiều niềm vui hơn và ấm áp hơn khi nơi nơi dậy lên một sức sống mới bắt đầu từ một chủ trương rộng lớn, vì dân và hợp lòng dân.