Không có nhiều lợi thế như các địa phương khác, xã Xuân Mỹ vốn là một xã thuần nông với ngành nghề chính là làm ruộng, chăn nuôi. Xác định được điều đó, ngay từ khi bắt tay vào xây dựng Nông thôn mới, đảng bộ và nhân dân xã Xuân Mỹ đã xác định nhiệm vụ phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho người dân là ưu tiên hàng đầu. Xuân Mỹ cũng sớm xác định sản phẩm chủ lực của địa phương, từ đó ban hành nhiều giải pháp để phát triển.

Bước đi đầu tiên để phát triển kinh tế đúng hướng là việc ban hành Quy hoạch tổng thể nông thôn mới của địa phương, trong đó xác định các vùng trọng điểm sản xuất, vùng chăn nuôi tập trung và các quy hoạch khác. Trên cơ sở có Quy hoạch rõ ràng, xã bắt tay vào xây dựng các mô hình kinh tế theo hướng sản xuất hàng hóa. Nhận thức nâng cao đời sống cho nhân dân là một trong những yếu tố quyết định đến chất lượng thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới cùng với sự hỗ trợ kịp thời từ Quyết định 24 và 26 về chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất, cấp ủy Đảng, chính quyền xã Xuân Mỹ đã thường xuyên sâu sát cơ sở, đến với từng hộ dân để tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng, kịp thời khuyến khích những hộ dân có quyết tâm làm giàu. Do đó, chỉ trong một thời gian ngắn, từ chỗ không có mô hình kinh tế lớn nào thì đến nay, xã Xuân Mỹ đã có 7 mô hình kinh tế cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm, trong đó có nhiều mô hình chăn nuôi tập trung gia súc gia cầm, kết hợp với nuôi cá nước ngọt.

Điểm nổi bật trong phong trào phát triển kinh tế là có sự tham gia của các cán bộ, đảng viên gương mẫu đi đầu trong xây dựng nông thôn mới. Ông Lê Văn Bình - Chủ tịch UBND xã Xuân Mỹ là một điển hình như thế. Vốn rất trăn trở trong việc tìm lối thoát xóa đói giảm nghèo, cách đây hơn 10 năm, ông đã cùng với 3 người anh em trong gia đình lập trang trại chăn nuôi, trồng lúa. Song thời kỳ đó, việc phát triển kinh tế còn nhiều khó khăn do sản phẩm nông nghiệp làm ra chưa có nơi tiêu thụ. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển trang trại, ông cũng đã mạnh dạn đi tham quan, học hỏi nhiều mô hình ở các địa phương khác nhau để đúc rút kinh nghiệm phát triển trang trại. Khi có phong trào xây dựng nông thôn mới, với sự giúp đỡ, liên kết của Công ty cổ phần Chăn nuôi Việt Nam, ông đã mạnh dạn mở thêm nghề chăn nuôi lợn thương phẩm. Trang trại của ông được đầu tư xây dựng với quy mô hơn 1.200 con, được nuôi nhốt và chăm sóc theo tiêu chuẩn và các điều kiện vệ sinh nghiêm ngặt. Với cách làm này, trang trại của ông trở thành một trang trại tổng hợp khá hiện đại và cho thu nhập khá cao. Bên cạnh đó, ông còn đầu tư trồng lúa, nuôi vịt, chăn nuôi trâu bò, nuôi lợn rừng,... Với sự mạnh dạn, gương mẫu đi đầu trong phát triển kinh tế, ông Bình đã nhiều năm được huyện Nghi xuân, UBND tỉnh công nhận là hộ nông dân sản xuất kinh doanh giỏi.

Đời sống nhân dân được nâng lên nên khi phát động phong trào chung sức xây dựng nông thôn mới, xã Xuân Mỹ đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của bà con nhân dân, cả về vật chất lẫn ngày công lao động. Mọi chủ trương, quyết sách đều được bàn bạc công khai, dân chủ nên người dân nơi đây đã đoàn kết, nhất trí cao trong việc thực hiện chủ trương của cấp trên về việc giải phóng mặt bằng, tự nguyện hiến đất, hiến cây, phá bỏ tường rào để mở rộng các tuyến đường theo như tiêu chí đã quy định. Bằng sự tin tưởng với đường lối của cấp trên và sự tín nhiệm đối với người đứng đầu nên chỉ trong năm 2014, nhân dân đã hiến hơn 7 nghìn m² đất, góp hơn 2 tỷ 590 triệu đồng xây dựng các công trình phúc lợi.

Đáng ghi nhận nhất ở xã Xuân Mỹ chính là việc xây dựng khu dân cư mẫu, điển hình là khu dân cư mẫu ở thôn Hương Mỹ. Người dân nơi đây đã  tích cực di dời chuồng trại, chỉnh trang vườn, xây dựng được gần 3.000 m hàng rào xanh. Các tổ chức đoàn thể đã cùng với 5 hộ dân xây dựng 5 vườn mẫu theo đúng quy định. Các vườn mẫu này hiện nay đã được chỉnh trang, trồng các loại rau, cây ăn quả vừa làm đẹp vườn, vừa cho thu nhập cao. Việc xây dựng nhà văn hoá ở thôn Hương Mỹ cũng có sự chuyển biến đáng kể. Trước đây, việc sinh hoạt, hội họp của thôn rất khó khăn do một số công trình đã xuống cấp nghiêm trọng, nhà văn hoá chật hẹp, bề bộn, cộng thêm ý thức của người dân chưa cao. Nhưng chỉ chưa đầy một năm xây dựng nông thôn mới, bộ mặt thôn Hương Mỹ đã đổi thay đáng kể: nhà hội quán đã được nhân dân tu sửa, nâng cấp khang trang sạch đẹp, thoáng mát; bàn ghế được đầu tư mua mới hoàn toàn; có khuôn viên để nhân dân chơi thể thao, sinh hoạt tập thể ngoài trời,… Từ một thôn yếu kém, nhưng với quyết tâm cao cùng với cách làm sáng tạo, thôn Hương Mỹ trở thành một trong những thôn tiêu biểu của xã, của huyện Nghi Xuân. Thành công của một số thôn “mẫu” như Hương Mỹ đã góp phần tích cực để xã Xuân Mỹ sớm “về đích” nông thôn mới trong năm 2014.

Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc chính là kinh nghiệm lớn nhất mà Xuân Mỹ đã, đang triển khai thực hiện để hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới. Từ một xã có điểm xuất phát thấp, khi được chọn làm điểm về đích năm 2014, xã mới chỉ có 8 tiêu chí, trong đó có những tiêu chí khó như cơ sở vật chất văn hóa, giao thông, môi trường, giáo dục nhưng với cách làm sáng tạo, chỉ sau một thời gian ngắn, Xuân Mỹ đã hoàn thành các tiêu chí trên và trở thành điểm sáng trong xây dựng nông thôn mới ở huyện Nghi Xuân, được cấp ủy đảng, chính quyền huyện đánh giá cao. Ông Đặng Văn Tính - Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân khẳng định: “Xuân Mỹ là xã mà huyện Nghi Xuân giao nhiệm vụ về đích năm 2017. Vậy nhưng, nhận thấy được ý nghĩa của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới nên Xuân Mỹ đã đăng ký với huyện phấn đấu về đích năm 2014. Để làm được việc đó, Xuân Mỹ đã có một kế hoạch rất cụ thể, rõ ràng, chi tiết cho từng tuần, từng tháng và cho từng cán bộ, đảng viên, từng đơn vị thôn. Điều đặc biệt là Đảng bộ, chính quyền nơi đây đã khơi dậy được lòng tự hào, ý thức trách nhiệm, sự vào cuộc nghiêm túc của từng người dân, đây là cốt lõi của sự thành công”.

Ý Đảng hợp với lòng dân. Vì vậy, những chủ trương được phát động, những cách làm mà xã Xuân Mỹ triển khai đều nhận được sự đồng tình, ủng hộ tích cực của người dân tạo nên một phong trào thi đua sôi nổi. Sự cố gắng, nỗ lực vượt mình của cấp uỷ, chính quyền và nhân dân xã Xuân Mỹ đã được bù đắp xứng đáng khi được công nhận xã “về đích” nông thôn mới, được đại diện cho các địa phương báo cáo kinh nghiệm trong lễ vinh danh các điển hình xây dựng nông thôn mới do UBND tỉnh Hà Tĩnh tổ chức.

Bài và ảnh: Nguyễn Tâm