P.V: Xin ông cho biết quan điểm, cách làm của Hà Tĩnh trong việc xem xét, đánh giá, công nhận các xã về đích năm 2013.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Đình Sơn: Xây dựng các xã làm điểm về đích NTM 2013 là một chỉ tiêu đã được đưa vào nghị quyết BCH Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XVII và nghị quyết HĐND. Chính vì vậy, quan điểm đánh giá nhất quán là phải rất thực chất, thể hiện tính khách quan, minh bạch, chính xác và không chạy theo thành tích.

Đồng thời, việc đánh giá này cũng không quá máy móc, cứng nhắc. Bởi vì, xây dựng NTM là một phong trào, một cuộc cách mạng lâu dài và sức dân làm, Nhà nước hỗ trợ. Đây là công sức của Đảng bộ và nhân dân xã, có sự chỉ đạo trực tiếp của huyện và tỉnh, chính vì vậy, cần đánh giá vừa khách quan, trung thực, nhưng đồng thời phải động viên các xã.

Kết quả của xã về đích có phần trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền địa phương, đặc biệt là xã và huyện cho nên kết quả này cũng đánh giá sự lãnh đạo, chỉ đạo và trách nhiệm của cấp ủy đảng, chính quyền trong thực hiện chương trình xây dựng NTM.

Về cách làm, chúng ta căn cứ vào Thông tư 41 của Bộ NN&PTNT (cơ quan thường trực BCĐ NTM T.Ư) và bộ chỉ số đánh giá riêng của Hà Tĩnh để đánh giá cụ thể từng tiêu chí. Trước hết là từ người dân, chính quyền cấp xã đánh giá trước, sau đó, BCĐ, BQL chương trình NTM cấp xã xem xét và đề xuất tự thấy đạt được những tiêu chí nào.

Sau khi xã đánh giá, huyện có hội đồng thẩm định kiểm tra, đánh giá lại và có văn bản đề xuất với tỉnh. Tỉnh thành lập đoàn công tác như một hội đồng thẩm định phúc tra lại kết quả đánh giá của huyện, xã. Đoàn thẩm định của tỉnh gồm giám đốc các sở, ban, ngành trực tiếp kiểm tra, thẩm định từng tiêu chí theo lĩnh vực, ngành mình phụ trách. Sau đó, về phía BCĐ của tỉnh đã họp 2 lần. Lần thứ nhất soát xét trong 14 xã, thấy rằng, 6 xã có khả năng về đích, 1 xã xem xét thêm. Lần thứ 2, UBND tỉnh tổ chức họp với thủ trưởng các sở, ban, ngành cấp tỉnh đồng thời là các thành viên BCĐ để soát xét lại những vấn đề còn băn khoăn và thống nhất mốc công bố các xã về đích NTM là ngày 31/12/2013.

Tại cuộc họp này đã tiến hành bỏ phiếu công khai các xã về đích 2013. Kết quả bỏ phiếu có 7 xã, trong đó 4 xã có 100% phiếu đề xuất đồng ý, 2 xã đạt 95% và 1 xã đạt 75%. Hiện nay, BCĐ tỉnh đang làm thủ tục trình Hội đồng thi đua khen thưởng tỉnh và Chủ tịch UBND tỉnh xem xét. Như vậy, cuối năm 2013, Hà Tĩnh sẽ có 6-7 xã về đích NTM.

P.V: Xin ông cho biết ý nghĩa từ kết quả bước đầu của các xã về đích năm 2013 và nhận định về những nhiệm vụ, giải pháp cho mục tiêu 48 xã về đích năm 2015.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Đình Sơn: Sản phẩm của Hà Tĩnh trong thực hiện chương trình xây dựng NTM vừa qua được T.Ư đánh giá cao ở việc chỉ đạo mô hình xã điểm. Mô hình xã điểm NTM là sản phẩm cụ thể của Nghị quyết 26 của BCH T.Ư Đảng về nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Như vậy, đây là một trong những sản phẩm cụ thể của nghị quyết cho nên việc xây dựng xã điểm có ý nghĩa vô cùng quan trọng: để chúng ta có một NTM, hình hài NTM chứ không phải nông thôn cũ. Mặc dù NTM này có thể mới chạm ngưỡng nhưng có ý nghĩa rất quan trọng để khẳng định nghị quyết đã đi vào cuộc sống. Vào cuộc sống một cách cụ thể, thiết thực, bằng các mô hình cụ thể.

Ý nghĩa rất quan trọng là từ kết quả này, các xã về đích tiếp tục phấn đấu, bởi vì xây dựng NTM là cuộc cách mạng lâu dài và đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được nâng lên. Bên cạnh đó, kết quả này có ý nghĩa thôi thúc các địa phương khác thi đua: làm sao để xã mình về đích, huyện mình có xã về đích. Đây là cuộc thi đua nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, thi đua để người dân được hưởng lợi, có lợi cho dân.

Xây dựng NTM chính là thực hiện CNH-HĐH nông nghiệp, nông thôn, nông dân để cùng với công nghiệp, dịch vụ của tỉnh, huyện, xã phát triển bền vững trong thời gian tới. Theo mục tiêu của tỉnh đến năm 2013 phải có 12-13 xã về đích, nhưng đến nay có khả năng chỉ đạt 50% (6-7 xã). Như vậy, để hoàn thành 19 tiêu chí NTM là rất khó, mặc dù chúng ta đã làm hết sức quyết liệt, nhân dân rất đồng thuận. Cho nên về kế hoạch 2014, UBND tỉnh đã báo cáo với BCH Tỉnh ủy, HĐND tỉnh mục tiêu phấn đấu về đích đến cuối 2014 có khoảng 20 xã và đến 2015 có trên 48 xã về đích NTM theo mục tiêu Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII đề ra.

Đây là chỉ tiêu khó nhưng vì đời sống nhân dân nên chúng ta phải tập trung. Giải pháp hết sức quan trọng là tiếp tục cuộc vận động lớn để người dân thi đua xây dựng gia đình mình, xóm làng mình, quê hương mình ngày càng phát triển. Thi đua phải bằng hành động, mà hành động quan trọng nhất, khó nhất là nâng cao đời sống vật chất, tinh thần. Mục tiêu này phải gắn với thực hiện đề án phát triển sản xuất, tiếp đó đến kết cấu hạ tầng, VH-XH, QPAN và tổ chức bộ máy...

Tỉnh sẽ tiếp tục ban hành các cơ chế, chính sách để khuyến khích, động viên phong trào và tổ chức thực hiện hiệu quả. Chính vì vậy, sau đợt đánh giá kết quả các xã về đích 2013 thì cấp ủy, chính quyền các địa phương khác phải hết sức quan tâm, nỗ lực cho mục tiêu về đích năm 2014, 2015. Và không chỉ trong nhóm 48 xã mà tất cả các xã còn lại đều phải phấn đấu mỗi năm hoàn thành 2-3 tiêu chí để đến năm 2015, không còn xã nào trong tỉnh dưới 7 tiêu chí. Quan điểm của tỉnh là không chỉ quan tâm chỉ đạo nhóm các xã về đích 2015 mà đồng bộ đến tất cả trên địa bàn tỉnh.