Tổng công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh được thành lập theo Quyết định số 61/2003/QĐ-TTg, ngày 18/4/2003 của Thủ tướng Chính phủ. Tiền thân của Tổng công ty (TCT) là Công ty khai thác, chế biến và xuất khẩu Titan Hà Tĩnh. Tại thời điểm thành lập Tổng Công ty, công ty mẹ có 9 đơn vị trực thuộc và 9 công ty con với 2.290 lao động. Đến nay sau 10 năm hình thành và phát triển TCT đã đạt được những thành quả đáng tự hào. Với sự phát triển về quy mô tổ chức, sự lớn mạnh trong năng lực quản lý điều hành, đến nay, TCT có 9 đơn vị trực thuộc, 15 công ty con và 6 công ty liên kết; hoạt động sản xuất kinh doanh đa ngành, đa sở hữu, cùng với hợp tác kinh tế quốc tế.

Bước đầu thành lập với ngành nghề chính là khai thác và chế biến khoáng sản, nhưng trong quá trình phát triển TCT đã mở rộng thêm nhiều ngành nghề kinh doanh từ thương mại, dịch vụ, đến lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. TCT tiên phong đi đầu, tham gia vào vào hoạt động kinh tế đối ngoại, thu hút đầu tư, đặc biệt trong thời gian qua đã tham gia sâu vào lĩnh vực nông nghiệp, góp phần vào quá trình tái cấu trúc, công nghiệp hoá, hiện đại hoá nền nông nghiệp; thực hiện nhiều chương trình, dự án mang ý nghĩa về mặt xã hội, tạo sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội, xoá đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và sự phát triển kinh tế - xã hội chung của tỉnh. Đặc biệt, năm 2004, TCT đã xây dựng định hướng chiến lược đầu tư sang nước bạn Lào để khai thác, chế biến sản phẩm thạch cao. Đến nay, thương hiệu Mitraco đã được Chính phủ, bộ ngành và các cấp chính quyền nước bạn Lào đánh giá cao, góp phần tăng cường hợp tác đối ngoại, quan hệ tình cảm đặc biệt giữa Đảng, Chính phủ và nhân dân hai nước Việt - Lào anh em và đây là một trong những lĩnh vực chiến lược, mũi nhọn của TCT. 

Năm 2013 đánh dấu mốc quan trọng đối với TCT đó là kỷ niệm 10 năm ngày Thủ tướng chính phủ ký quyết định thành lập TCT, là năm bản lề thực hiện kế hoạch 5 năm mà Nghị quyết đại hội Đảng các cấp đã đề ra, cũng là năm thực hiện cổ phần hóa Công ty mẹ, gắn với tái cấu trúc TCT. Mười năm là một chặng đường không phải là dài nhưng nó cũng là thời gian đủ để MITRACO khẳng định được bản lĩnh, vị thế của mình trong sự cạnh tranh của cơ chế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế. MITRACO là một trong số ít các tổng công ty nhà nước cấp tỉnh có uy tín và có những lợi thế cạnh tranh riêng. TCT hiện đang sở hữu những quyền khai thác khoáng sản và chế biến sâu các sản phẩm mang lại lợi nhuận cao, lực lượng lao động có bề dày kinh nghiệm và được sự lãnh đạo trực tiếp của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự giúp đỡ của các Sở, Ban, Ngành, chính quyền và nhân dân trên các địa bàn nơi đơn vị đứng chân. 

Với việc sử dụng tối đa tiềm lực, thuận lợi sẵn có, sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Ban điều hành, sự nỗ lực đoàn kết, đồng tâm của toàn thể CBCNV đã giúp TCT vượt qua những khó khăn, đạt những thành quả đáng ghi nhận. So với năm 2003 thì đến nay tổng doanh thu của TCT đã gấp 4 lần (năm 2003 doanh thu đạt 310.555 triệu đồng, năm 2012 đạt 1.256.400 triệu đồng), lợi nhuận sau thuế năm 2012 đã đạt con số 75 tỷ đồng, sản phẩm của Mitraco đã có mặt tại các thị trường các nước Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Hàn Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Bănglađéc, Nga…  Hàng năm TCT đã đóng góp vào ngân sách của tỉnh hàng chục tỷ đồng, đảm bảo việc làm, đời sống của người lao động, thực hiện nhiệm vụ quốc phòng - an ninh, chú trọng công tác an sinh xã hội, hoạt động xã hội, nhân đạo, từ thiện, bảo vệ môi trường, xây dựng văn hóa doanh nghiệp, văn minh công sở tạo ấn tượng tốt đẹp với khách hàng, đối tác trong và ngoài nước. 

Đánh giá và ghi nhận những thành tích và kết quả mà Tổng Công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh đạt được trong thời gian qua, Đảng, Nhà nước, Chính phủ và các bộ, ban, ngành đã trao tặng nhiều phần thưởng cao quý cho các tập thể và cá nhân, đó là: Bằng khen của Chính phủ, Huân chương lao động các loại, Bằng khen của Bộ Công thương, Bộ Tài chính, Bộ LĐTB-XH; Cờ thi đua của Chính phủ, Cờ thi đua của Bộ Công an; Cờ thi đua xuất sắc của UBND tỉnh. TCT vinh dự được nhận Huân chương lao động hạng Nhì của Chủ tịch nước và hiện nay TCT đang được UBND tỉnh đề nghị Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng nhất; Giải thưởng Sao Vàng đất Việt các năm 2003, 2004, 2005, 2006, 2007; Giải thưởng Vifotec - Giải thưởng sáng tạo Công nghệ Việt Nam.

Điều đáng nói là đứng trước bối cảnh kinh tế trong và ngoài nước hết sức khó khăn, cả nước hơn 5 vạn doanh nghiệp giải thể, tạm dừng hoạt động, hơn 1 triệu lao động mất việc làm… nhưng MITRACO tuy là một doanh nghiệp nhà nước cấp tỉnh nhưng đã không những đứng vững trong cơn bão khủng hoảng kinh tế mà còn phát triển, mang lợi nhuận cao. Đó chính là cả một sự cố gắng lớn, là bàn đạp tạo đà tăng trưởng cho chiến lược phát triển dài hạn của Tổng công ty trong những năm tiếp theo.

Xác định rõ phía trước còn nhiều khó khăn, thách thức nhưng Tổng Công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh đã vạch ra chiến lược đến năm 2020 “Xây dựng TCT trở thành doanh nghiệp có uy tín, thương hiệu mạnh, có công nghệ tiến tiến hiện đại, vững về tài chính, đóng góp vào sự phát triển kinh tế và xã hội của tỉnh”. Vì vậy trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, TCT sẽ bám sát các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Đổi mới, chuyển biến mạnh về tư duy lãnh đạo, phương pháp chỉ đạo, điều hành theo hướng trí tuệ, quyết liệt, đồng bộ hơn, phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, tập trung khai thác có hiệu quả mọi tiềm năng, mọi nguồn lực. Tiếp tục phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của việc khai thác và chế biến các loại khoáng sản, cải tiến thiết bị, đổi mới công nghệ để tận thu tài nguyên. Ưu tiên mọi điều kiện cho chế biến sâu để nâng cao giá trị sản phẩm, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh (SXKD). Huy động mọi nguồn lực để tham gia thực hiện các dự án có tính đột phá, như: dự án khai thác mỏ sắt Thạch Khê, Cảng Vũng Áng Việt - Lào; Dự án tấm trần Thạch cao tại Vũng Áng,  xây dựng chiến lược mở rộng đầu tư tại Lào về khai thác, chế biến các loại khoáng sản, trồng cây cao su và các loại cây công nghiệp; Nhà máy chế biến súc sản, dự án luyện Fero Mangan; dự án xỉ titan, dự án Nhà ở cho công nhân và người có thu nhập thấp, đẩy mạnh phát triển lĩnh vực hoạt động nông nghiệp nhất là lĩnh vực chăn nuôi... Tích cực thực hiện cổ phần hoá Công ty mẹ, đổi mới quản trị gắn với tái cơ cấu doanh nghiệp và ngành nghề SXKD của TCT phù hợp với điều kiện thực tế, tăng năng lực cạnh tranh; đổi mới và tăng cường công tác quản lý, mở rộng thị trường, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, làm tròn nghĩa vụ đối với Nhà nước, tích tụ vốn để đầu tư mở rộng sản xuất, đảm bảo việc làm ổn định, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người lao động, xây dựng mối quan hệ, đoàn kết tốt với các địa phương, các cấp, các ngành...

Với phương châm: “Kế hoạch là mệnh lệnh sản xuất; Nguồn lực là then chốt; Chỉ đạo điều hành là trọng tâm - quyết liệt; Đoàn kết - thống nhất là sức mạnh; Nâng cao thu nhập là động lực; Kỷ luật là kiên quyết, nghiêm minh”, tất cả cán bộ, công nhân viên TCT với quyết tâm: “Một ý chí, một hành động, một hướng”, “Đồng thuận cao, thi đua giỏi, về đích sớm”, tin tưởng rằng Tổng công ty khoáng sản và thương mại Hà Tĩnh sẽ thực hiện thành công các mục tiêu, nhiệm vụ SXKD, xây dựng TCT phát triển nhanh và bền vững, khẳng định uy tín và vị thế của thương hiệu MITRACO Hà Tĩnh trong và ngoài nước.