Công trình thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang đang được xây dựng. Ảnh: Minh Chiến

Dự án Thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang là công trình thủy lợi lớn nhất của tỉnh Hà Tĩnh và đứng thứ ba toàn quốc, là công trình thuộc quy hoạch tổng thể của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội của huyện Vũ Quang nói riêng và tỉnh Hà Tĩnh nói chung. Sau khi hoàn thành, Dự án sẽ phục vụ cấp nước phục vụ cho mục đích phát triển nông nghiệp, công nghiệp và dân sinh… của nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh, trong đó, riêng cụm công trình đầu mối là hồ chứa nước Ngàn Trươi trên sông Ngàn Trươi với quy mô dung tích hơn 775 triệu m³ nước sẽ cung cấp nước tưới cho 32.585ha diện tích đất nông nghiệp; 7.100ha diện tích nuôi trồng thủy sản; cấp nước cho 12 khu công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp thuộc khu vực phía Bắc Hà Tĩnh, trong đó có các khu công nghiệp quan trọng như: Mỏ sắt Thạch Khê; các khu công nghiệp Gia Lách, Bắc Hạ Vàng, Hồng Lĩnh... Ngoài ra, Dự án Thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang còn có thêm nhiều lợi ích khác như: Kết hợp phát điện với công suất khoảng 24 MW phục vụ sinh hoạt và sản xuất; cắt giảm, điều tiết lũ cho vùng hạ lưu; cải thiện môi trường và phát triển du lịch sinh thái…

Trong quá trình triển khai thực hiện Dự án, một trong những nhiệm vụ khó khăn được xác định hàng đầu là việc di dân tái định cư, phải tuyên truyền, thuyết phục, vận động hàng ngàn hộ dân tự nguyện rời xa “quê cha đất tổ, mồ mả tổ tiên” để nhường mặt bằng cho Dự án; tiếp đến là phải đảm bảo ổn định cuộc sống cho nhân dân ở các khu tái định cư với phương châm “cuộc sống nơi ở mới phải tốt hơn hay chí ít cũng phải bằng nơi ở cũ”. Bên cạnh đó, trong quá trình triển khai thực hiện việc giải phóng mặt bằng và di dân tái định cư, có nhiều vấn đề khác nảy sinh gây khó khăn, làm chậm tiến độ của Dự án, điển hình như vụ việc một số đối tượng xấu đã lợi dụng sự thiếu hiểu biết về pháp luật của nhân dân để kích động, xúi dục một số hộ dân khởi kiện lại Uỷ ban nhân dân huyện nhằm mục đích trục lợi cá nhân; hay một số phương tiện thông tin đại chúng do nắm bắt thông tin không chính thống, thiếu cơ sở và không đầy đủ nên đã có những bài viết gây tâm lý hoang mang trong dư luận và nhân dân… Ngoài ra, các trận lũ lớn vào các năm 2010 và 2013; những tác động của quá trình suy thoái, khủng hoảng kinh tế toàn cầu cũng đã có những tác động không nhỏ đến quá trình thực hiện Dự án thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang.

Xác định rõ nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng của mình, vượt lên tất cả những khó khăn, thách thức, trong quá trình triển khai thực hiện, cấp ủy đảng, chính quyền và các tổ chức đoàn thể nhân dân ở Vũ Quang dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh đã tập trung cao nhất mọi nguồn lực, trí tuệ và công sức để thực hiện thành công các nhiệm vụ, yêu cầu mà Dự án đề ra. Với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” và sự kết hợp giữa công tác tuyên truyền, vận động với việc tổ chức cho dân được trực tiếp đi thăm các điểm tái định cư theo quy hoạch để dân được tự lựa chọn điểm đến, đã góp phần từng bước tháo gỡ khó khăn và tạo sự đồng thuận trong nhân dân, góp phần hoàn thành công tác di dân ra khỏi vùng lòng hồ thủy lợi Ngàn Trươi đúng tiến độ.

Đến nay, huyện Vũ Quang đã cơ bản hoàn thành nhiệm vụ giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư của dự án, bàn giao mặt bằng sạch cho các đơn vị thi công đúng tiến độ với tổng diện tích đã giải phóng mặt bằng là 5.120,2 ha; có 1.983 hộ dân của 11 xã, thị trấn bị ảnh hưởng đến công tác giải phóng mặt bằng, trong đó 1.038 hộ phải di dời nhà cửa đến nơi ở mới; 414 hộ tự tái định cư; 377 hộ đã vào tái định cư tại 3 Khu tái định cư. Đã xây dựng và đưa vào sử dụng 3 khu tái định cư là Hói Trung, Khe Ná - Khe Gỗ và Đồng Nậy với hơn 60 hạng mục hạ tầng kinh tế - xã hội, bàn giao cho xã, thị trấn tiếp nhận, quản lý. Ngoài việc tập trung công tác giải phóng mặt bằng và chăm lo, ổn định đời sống vật chất, tinh thần cho bà con nhân dân ở các khu tái định cư, các cấp chính quyền của huyện Vũ Quang cũng đã phối hợp xử lý thỏa đáng, đúng pháp luật các đơn thư khiếu nại, tố cáo, khiếu kiện hành chính của nhân dân liên quan đến áp giá, bồi thường, tái định cư, qua đó đã tạo được niềm tin của nhân dân, góp phần ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội tại các xã di dân.

Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị cùng những cách làm phù hợp vừa đúng quan điểm chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh, vừa phù hợp với nguyện vọng của nhân dân, đến nay, kinh tế - xã hội của huyện Vũ Quang nói chung và các xã tái định cư nói riêng tiếp tục được duy trì và phát triển với tốc độ tăng trưởng khá, nhiều loại cây, con mới được đưa vào sản xuất đã góp phần phát huy tiềm năng, lợi thế của địa phương; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được cải thiện, các vấn đề an sinh xã hội được quan tâm; quốc phòng - an ninh được đảm bảo và tăng cường, trật tự an toàn xã hội được tiếp tục giữ vững; cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân các xã vùng tái định cư từng bước ổn định và tập trung cho quá trình xây dựng nông thôn mới.

Để có được những kết quả to lớn trong quá trình thực hiện giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư thuộc Dự án thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang, bên cạnh sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Trung ương, của tỉnh thì một trong những yếu tố quan trọng đó chính là sự đoàn kết, thống nhất của các cấp ủy đảng, chính quyền trong việc đưa ra các quyết sách, chủ trương để triển khai thực hiện; là sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; đặc biệt chú trọng đến công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, để cho ý Đảng và lòng dân được “hòa làm một”; kịp thời tháo gỡ, giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện; luôn lắng nghe các ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của nhân dân để đưa ra các chủ trương, chính sách hợp lòng dân và có lợi nhất cho người dân. Ngoài ra, các cấp ủy đảng, chính quyền ở huyện Vũ Quang thường xuyên tranh thủ các ý kiến chỉ đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng Nhân dân, Uỷ ban nhân dân và các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh; kịp thời tham mưu cho tỉnh các vấn đề liên quan đến việc ban hành các cơ chế, chính sách cho nhân dân tái định cư...

Có thể nói, quá trình thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư Dự án thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang đã thể hiện sự đồng thuận giữa ý Đảng và lòng dân; ý chí và trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân Vũ Quang - những người nguyện một lòng đi theo Đảng, vì sự nghiệp chung của Đảng với tinh thần trách nhiệm cao nhất đã được chứng minh qua việc tự nguyện hy sinh một phần quyền lợi riêng, sẵn sàng rời xa nơi ở cũ - nơi “chôn nhau, cắt rốn” để chuyển đến nơi ở mới, với một mục tiêu hết sức cao cả vì sự nghiệp chung của quê hương, vì tương lai của đất nước.

Dương Thanh Hải (TCTTTT số 31)